37
tłuszczu. Tłuszcz jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania ciała — amortyzuje
stawy i chroni najważniejsze organy, pomaga regulować temperaturę ciała,
przechowuje witaminy i stanowi pożywienie dla organizmu w razie braku żywności.
Jednak zbyt duża ilość tłuszczy w organizmie lub jego brak mogą być niebezpieczne
dla zdrowia. Trudno jest ocenić ile tłuszczu mamy w organizmie patrząc jedynie w
lustro. Dlatego tak ważne jest, aby sprawdzać i kontrolować zawartość tłuszczu w
organizmie. Zawartość tłuszczu w organizmie stanowi lepszy obraz kondycji fizycznej
niż sama waga — spadek wagi ciała może czasami oznaczać, że spada masa
mięśniowa a nie tłuszcz — nadal możesz mieć w organizmie dużo tłuszczu, nawet
jeśli waga wskazuje prawidłowy ciężar ciała.
NORMALNY ZDROWY ZAKRES PROCENTOWEJ ZAWARTOŚCI TŁUSZCZU W
ORGANIZMIE
ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU % ZAKRES DLA CHŁOPCÓW*
Wiek Niska Optymalna Umiarkowana Wysoka
6 ≤12.4 12.5 -19.5 19.6 - 22.6 ≥22.7
7 ≤12.6 12.7 - 20.4 20.5 - 24.0 ≥24.1
8 ≤12.7 12.8 - 21.3 21.4 - 25.4 ≥25.5
9 ≤12.8 12.9 - 22.2 22.3 - 26.7 ≥26.8
10 ≤12.8 12.9 - 22.8 22.9 - 27.8 ≥27.9
11 ≤12.6 12.7 - 23.0 23.1 - 28.2 ≥28.3
12 ≤12.1 12.2 - 22.7 22.8 - 27.8 ≥27.9
13 ≤11.5 11.6 - 22.0 22.1 - 26.9 ≥27.0
14 ≤10.9 11.0 - 21.3 21.4 - 25.8 ≥25.9
15 ≤10.4 10.5 - 20.7 20.8 - 24.9 ≥25.0
16 ≤10.1 10.2 - 20.3 20.4 - 24.2 ≥24.3
17 ≤9.8 9.9 - 20.1 20.2 - 23.8 ≥23.9
18 ≤9.6 9.7 - 20.1 20.2 - 23.5 ≥23.6
ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU % ZAKRES DLA DZIEWCZĄT*
Wiek Niska Optymalna Umiarkowana Wysoka
6 ≤14.4 14.5 - 23.0 23.1 - 26.1 ≥26.2
7 ≤14.9 15.0 - 24.5 24.6 - 27.9 ≥28.0
8 ≤15.3 15.4 - 26.0 26.1 - 29.6 ≥29.7
9 ≤15.7 15.8 - 27.2 27.3 - 31.1 ≥31.2
10 ≤16.0 16.1 - 28.2 28.3 - 32.1 ≥32.2
11 ≤16.1 16.2 - 28.8 28.9 - 32.7 ≥32.8
12 ≤16.1 16.2 - 29.1 29.2 - 33.0 ≥33.1
13 ≤16.1 16.2 - 29.4 29.5 - 33.2 ≥33.3
14 ≤16.0 16.1 - 29.6 29.7 - 33.5 ≥33.6
15 ≤15.7 15.8 - 29.9 30.0 - 33.7 ≥33.8
16 ≤15.5 15.6 - 30.1 30.2 - 34.0 ≥34.1
17 ≤15.1 15.2 - 30.1 30.2 - 34.3 ≥34.4
18 ≤14.7 14.8 - 30.8 30.9 - 34.7 ≥34.8
ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU % ZAKRES DLA MĘŻCZYZN**
Wiek Niska Optymalna Umiarkowana Wysoka
19 - 39 ≤8 8.1 - 19.9 20 - 24.9 ≥25
40 - 59 ≤11 11.1 - 21.9 22 - 27.9 ≥28
60+ ≤13 13.1 - 24.9 25 - 29.9 ≥30
ZAWARTOŚĆ TŁUSZCZU % ZAKRES DLA KOBIET**
Wiek Niska Optymalna Umiarkowana Wysoka
19 - 39 ≤21 21.1 - 32.9 33 - 38.9 ≥39
40 - 59 ≤23 23.1 - 33.9 34 - 39.9 ≥40
60+ ≤24 24.1 - 35.9 36 - 41.9 ≥42
*Źródło: Pochodzenie: HD McCarthy, TJ Cole, T Fry, SA Jebb i AM Prentice: “Krzywe odniesienia zawartości
tłuszczu w organizmie dzieci”).Międzynarodowy dziennik otyłości (2006) 0, 598–602.
** Źródło:Pochodzenie: Dympna Gallagher, Steven B Heymsfield, Moonseong Heo, Susan A Jebb, Peter R
Murgatroyd i Yoichi Sakamoto: Zdrowa zawartość procentowa tłuszczu w organizmie:próba opracowania
wytycznych na podstawie indeksu 1-3 masy ciała”. Am J Clin Nutr 2000;72:694–701.<}100{>Am J Clin Nutr
2000;72:694–701.
Opublikowane zakresy zawartości % tłuszczu w organizmie służą jedynie do celów orientacyjnych.
Przed wprowadzeniem zmian w diecie oraz programie ćwiczeń należy zawsze zasięgnąć porady
lekarza.
ZAWARTOŚĆ WODY W ORGANIZMIE — W JAKIM CELU TO SPRAWDZAĆ?
Woda w organizmie stanowi najważniejszy pojedynczy składnik wagi ciała.Woda
reprezentuje ponad połowę całkowitej wagi i prawie dwie trzecie masy tkankowej
ciała (mięśniowej). Woda odgrywa wiele ważnych ról w organizmie człowieka:
Wszystkie komórki ciała — skóry, gruczołów, mięśni, mózgu czy jakiekolwiek
inne, mogą prawidłowo funkcjonować jedynie wtedy, gdy w organizmie znajduje
się odpowiednia ilość wody. Woda odgrywa również ważną rolę w regulowaniu
temperatury ciała, w
szczególności poprzez
pocenie. Kombinacja wagi
i zawartości tłuszczu
w Twoim organizmie
może być wskazana jako
prawidłowa, ale poziom
hydratacji może być
niewłaściwy dla zdrowia.
NORMALNY ZDROWY ZAKRES PROCENTOWEJ ZAWARTOŚCI WODY W ORGANIZMIE
WYKRES ZAWARTOŚCI WODY***
Zakres % BF Optymalny zakres % TBW
Mężczyźni
4 do 14% 70 do 63%
15 do 21% 63 do 57%
22 do 24% 57 do 55%
25 i więcej 55 do 37%
Kobiety
4 do 20% 70 do 58%
21 do 29% 58 do 52 %
30 do 32 % 52 do 49%
33 i więcej 49 do 37%
*** Źródło: Na podstawie Wang & Deurenberg: “Hydratacja bezłtuszczowej masy ciała”. Nutr 1999, 69 8 -841.
Nutr 1999, 69 833-841.
Wyniki pomiaru zawartości wody w organizmie są uzależnione od proporcji tłuszczu
i mięśni w organizmie.Jeśli proporcja tłuszczu jest wysoka lub gdy proporcja mięśni
jest niska, wyniki zawartości wody w organizmie mogą być niskie.
Należy pamiętać, że pomiary takie jak sprawdzanie wagi ciała, zawartości tłuszczu i
wody stanowią narzędzia przydatne do utrzymania zdrowego trybu życia. W związku
z tym, że krótkotrwałe wahania są zjawiskiem normalnym, zalecamy śledzenie na
bieżąco wyników pomiarów, a nie koncentrowanie się na pojedynczym odczycie.
Przedstawione zakresy zawartości % wody w organizmie służą jedynie do
celów orientacyjnych. Przed wprowadzeniem zmian w diecie oraz programie
ćwiczeń należy zawsze zasięgnąć porady lekarza.
CO OZNACZA WARTOŚĆ BMI? Wskaźnik masy ciała (BMI – Body Mass Index) wyraża
stosunek wagi do wzrostu i powszechnie służy do klasyfikacji niedowagi, nadwagi
oraz otyłości u dorosłych. Ta waga potrafi obliczyć Twój wskaźnik BMI. Kategorie BMI
przedstawione poniżej na wykresie i w tabeli są uznawane przez WHO (Światową
organizację zdrowia – World Healt Organization) i mogą być używane do interpretacji
wartości BMI.
Twoją kategorię BMI może określić za pomocą poniższej tabeli.
Kategoria BMI Wartość BMI
Znaczenie
Problemy zdrowotne w oparciu
jedynie o BMI
<18.5 Niedowaga Umiarkowany
18.6 - 24.9 Normalny Niski
25 - 29.9 Nadwaga Umiarkowany
30+ Otyłość Wysoki
WAŻNE: Jeśli wykres/tabela wykazuje, że nie mieścisz się w zakresie prawidłowej
wagi, przed podjęciem jakichkolwiek działań należy skonsultować się z lekarzem.
Klasyfikacje BMI dotyczą wyłącznie osób dorosłych (powyżej 20 roku życia).
PYTANIA I ODPOWIEDZI
Jak dokładnie mierzona jest zawartość tłuszczu i wody w moim organizmie?
Waga Salter wykorzystuje metodę pomiarową znaną jako analiza oporu
bioelektrycznego (BIA – Bioelectrical Impedance Analysis). Przez ciało przesyłany
jest bardzo słaby prąd elektryczny (poprzez stopy/nogi). Prąd ten przepływa
swobodnie przez tkankę mięśniową, która w dużej mierze składa się z płynu.
Natomiast przez tłuszcze przepływa z dużym oporem. W związku z tym, pomiar
oporu ciała (tzn. rezystancji wobec prądu) umożliwia określenie ilości mięśni. Na tej
podstawie można oszacować ilość tłuszczu i wody.
6’6
6’4
6’2
6
5’10
5’8
5’6
5’4
5’2
5
4’10
2.00
1.88
1.68
1.52
1.76
1.96
1.84
1.64
1.48
1.92
1.72
1.56
1.80
1.60
6 10
40 50 60 70 80 90 100 130110 140120 150
20 2515
ft
st
kg
m